2025 yılı itibarıyla, Türkiye'nin askeri güç bulundurduğu ülkeler ve bölgeler aşağıdaki gibidir:

1. Suriye: Türkiye, Suriye'nin kuzeyinde çeşitli operasyon bölgelerinde askeri varlık göstermektedir. 2022 itibarıyla, Suriye'de 114 Türk üssü bulunmaktadır. Barış Pınarı Harekâtı sonrasında, Resulayn ve Tel Abyad arasında yaklaşık 6.400 personel görev yapmaktadır. İdlib ve Halep illerinde ise 19 gözlem noktası bulunmaktadır. Toplamda, Suriye'de yaklaşık 10.500 Türk askeri ve 250 tank konuşlandırılmıştır.
2. Irak: Türkiye, Irak'ın kuzeyinde son birkaç yıldır devam eden “Pençe – Kilit” operasyonlarıyla; PKK'ya karşı operasyonlar yürütmekte ve bu kapsamda 40'tan fazla askeri ve istihbarat üssü bulunmaktadır. 2020 itibarıyla, Başika'da yaklaşık 2.000 personel, 60 tank ve bir komando taburu konuşlandırılmıştır.
3. Katar: Doha'da bulunan Türk Kara Unsur Komutanlığı'nda yaklaşık 5.000 Türk askeri görev yapmaktadır.
4. Somali: Mogadişu'daki Camp TURKSOM üssünde yaklaşık 2.000 Türk personeli bulunmaktadır. Somali kıyılarını 10 yıl Türk donanmasının koruması söz konusu olmuştur.

Türkiye'nin 2011'den günümüze Somali ile kurduğu ilişki, Afrika kıtasında yer alan diğer ülkeler için model niteliğinde. Ancak Türkiye'nin Somali ile bağları elbette 2011'de oluşmadı. Bağlar çok daha eskilere, beş yüzyıl öncesinde bölgeyi Portekizlilerden koruyan Osmanlı donanmasının varlığını göstermesine kadar dayanıyor. Geçtiğimiz günlerde Türkiye'nin Somali ile imzaladığı "Savunma ve Ekonomik İşbirliği Çerçeve Anlaşması", Afrika Boynuzu siyaseti açısından önemli bir dönüm noktası teşkil ediyor. Ancak burada kastettiğim süreç sadece Somali'nin güvenliğini sağlamaya yönelik olan durumu içermiyor. Türkiye ile Somali'nin birlikte yürüdükleri stratejik yolda imzalanan Anlaşma, bölgesel güvenliğe karşı kritik katkılar ve bölgede varlık gösteren tüm aktörlere karşı önemli mesajları barındırıyor. Somali'nin Kızıldeniz'e ve Hint Okyanusu'na açılan konumda ve Aden Körfezi üzerinde yer aldığı düşünüldüğünde jeopolitik ve ekonomik açıdan Türkiye'nin kilit bir noktada olduğu dikkat çekiyor. 

Türkiye'ye Somali Sularında Tam Yetki

Türkiye'nin Somali'de kara ve hava unsurlarıyla desteği bulunuyordu. Yeni anlaşma ile şimdi deniz unsurları da Somali'de kilit rol oynayacak. Yani Türkiye artık Somali'de kara, hava ve deniz unsurlarıyla varlık gösterecek. Bölgenin stratejik konumu ve küresel sistemde bölgenin önemi birlikte düşünüldüğünde Türkiye'nin bölgedeki varlığının jeopolitik açıdan önemi büyük. Dolayısıyla son dönemde Etiyopya'nın Somali hükümetine yönelik tavrının yanı sıra Kızıldeniz jeopolitiği ve güvenliğini riske atan gelişmeler küresel ekonomi açısından sorunlara da yol açmaktaydı. Kısacası bölgede artık deniz unsurlarıyla da varlık gösterecek olması Türkiye'nin Afrika'daki ayak izlerini artıran ve daha belirgin hale getiren bir sürecin yaşanacağının işaretçisi. Öte yandan Türkiye'nin uluslararası hukuka yönelik vurgusu ve bölgesel sorunların çözümüne yönelik çabaları bölge ülkeleri açısından avantajlı bir durum ortaya çıkarıyor. (SETA, 2024)

5. Azerbaycan: 2020 Dağlık Karabağ Savaşı sonrasında, Türkiye ve Rusya'nın ortaklaşa işlettiği "Ateşkes Gözlem Merkezi"nde 60 Türk ve Rus askeri görev yapmaktadır.
6. Bosna-Hersek: Türkiye, Avrupa Birliği'nin Althea Operasyonu kapsamında Bosna-Hersek'te Mehmet Fatih Sultan Mehmet Kışlası'nda 242 asker bulundurmaktadır.
7. Çad: 2025 yılı itibarıyla, Türkiye'nin Çad'da Libya ve Sudan sınırlarına yakın Abeche ve Faya-Largeau bölgelerinde iki askeri üs kurması planlanmaktadır.

Önceki tarihlerde, Millî Savunma Bakanı Hulusi Akar, Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ile birlikte Çad Cumhuriyeti Hükümeti ile Cumhurbaşkanlığı Külliyesinde gerçekleşen heyetler arası görüşmelere katıldı. Görüşmeler esnasında, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti adına Millî Savunma Bakanı Hulusi Akar ve Çad Cumhuriyeti Hükümeti adına Çad Millî Savunma Bakanı Dauod Yaya Brahim tarafından iki ülke arasında Askeri İşbirliği Çerçeve Anlaşması da imzalandı. (AA, 2019)

Ali COŞAR

ASSAM Stratejisti

(Güncelleme :24.02.2025 )